CHP’li Serkan Sarı’dan Domates Üretimi İçin Araştırma Önergesi: “Üretici ve Tüketici Mağdur”
CHP Balıkesir Milletvekili Serkan Sarı, Türkiye’nin domates üretimindeki sorunların derinlemesine incelenmesi amacıyla Meclis araştırma komisyonu kurulmasını önerdi. Sarı, “Tarlada 3, pazarda 15 lira” olan domates fiyatları arasındaki büyük uçuruma dikkat çekerek, hem üreticilerin hem de tüketicilerin mağduriyet yaşadığını vurguladı. Sarı, AKP iktidarının tarım politikalarının yetersizliğinin üreticilerin zararına ve ürünlerin tarlada çürümesine neden olduğunu belirtti.
Domates Üretiminde Düşüş ve Fiyat Politikalarındaki İstikrarsızlık
Serkan Sarı, AKP iktidarının tarım politikalarının uygulanabilir olmamasının domates üreticilerini olumsuz etkilediğini söyledi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, domates ekim alanları ve üretimi son yıllarda azalmış durumda. 2017 yılında 177 bin hektar olan ekim alanı, 2022’de 159 bin hektara düşmüştür. 2021 ve 2022 yıllarında ise ekim alanları sırasıyla %5,2 ve %3,6 daralmıştır. Ayrıca, 2021’de 13,1 milyon ton olan domates üretimi, 2022’de %0,7 oranında azalarak 13 milyon tona gerilemiştir.
Tarım Politikalarının Yetersizliği ve Üretici Mağduriyeti
Sarı, mevcut tarım politikalarının yetersiz olduğunu ve bu durumun üreticilerin büyük zarar görmesine neden olduğunu belirtti. Salça fabrikaları ile yapılan sözleşmelerdeki fiyat farkları, üreticilerin mağduriyetine yol açmakta ve bu da üreticilerin üretimden vazgeçmesine sebep olmaktadır. Ayrıca, üretim fazlası domateslerin tarlada çürümesi büyük bir israfa neden olmaktadır.
Fiyat Belirsizliği ve Girdi Artışlarının Üretime Etkileri
2024 yılında domates fiyatlarındaki belirsizlik ve girdilerin artışı, üretimi olumsuz etkileyecektir. Taze tüketime yönelik domates üretimi, iç piyasada fiyatların değişkenlik göstermesine neden olabilir. Ayrıca, üretim fazlası domateslerin değerlendirilmesi ve ihracat kısıtlamalarının yeniden düzenlenmesi gerekmektedir.
Bakanlık ve Destek Mekanizmaları Önerileri
Sarı, Tarım ve Orman Bakanlığı’nın salça fabrikaları ile üreticiler arasındaki sözleşmeleri denetlemesi gerektiğini ve üreticilere alım garantisi vermesi gerektiğini ifade etti. Ayrıca, üreticilere fiyat destekleme mekanizmaları sunulması, pazarlama desteği verilmesi ve ihracat kısıtlamalarının üreticilerin lehine düzenlenmesi gerektiğini vurguladı. Tüketicilerin tarladaki domatesin 5 katı fiyatına satın aldığına dikkat çekerek, sürdürülebilir bir ürün fiyatlandırma politikası oluşturulması gerektiğini belirtti.
Domates Üretiminde Düşüş ve Fiyat Politikalarındaki İstikrarsızlık
Serkan Sarı, AKP iktidarının tarım politikalarının uygulanabilir olmamasının domates üreticilerini olumsuz etkilediğini söyledi. Tarım ve Orman Bakanlığı’nın verilerine göre, domates ekim alanları ve üretimi son yıllarda azalmış durumda. 2017 yılında 177 bin hektar olan ekim alanı, 2022’de 159 bin hektara düşmüştür. 2021 ve 2022 yıllarında ise ekim alanları sırasıyla %5,2 ve %3,6 daralmıştır. Ayrıca, 2021’de 13,1 milyon ton olan domates üretimi, 2022’de %0,7 oranında azalarak 13 milyon tona gerilemiştir.
